Melanie Meijer (Dokter BLOEM) over leefstijlinterventie: ‘Sommige mensen pakken het op, anderen haken af’

Melanie Meijer, huisarts en leefstijlarts in Zutphen, vertelt bevlogen hoe ze in de loop der jaren op zoek ging naar manieren om de ‘kraan van ongezondheid’ dicht te draaien. Ze schetst hoe ze tot haar visie op een gezonde leefstijl kwam, ook door haar ervaringen als waarnemer en als huisarts in verschillende gevangenissen. Terloops vertelt ze dat ze af en toe zelf ook toegeeft aan verleidingen als chocola. ‘Een dagelijks genietmoment is ook belangrijk. Je moet dan leren dat je iets kiest wat niet schadelijk is.’

 

Melanie Meijer (49) studeerde bedrijfskunde aan de Nyenrode Business Universiteit, maakte vervolgens carrière in de accountancy binnen de reclamebranche. ‘Toen ik dertig was besloot ik alsnog mijn droom te realiseren en geneeskunde te gaan studeren in Utrecht. Ik verkocht mijn appartement en ging daarvan studeren. In 2012 op mijn 40e studeerde ik af als huisarts.’ Tijdens haar studie kwam ze er al snel achter dat het aantal klachten dat curatief te behandelen is, beperkt is. ‘Al bij een van de eerste colleges vertelde een hoogleraar dat er hooguit veertien procent curatief kan worden behandeld en dat de rest symptoombestrijding is. Als huisarts word je kortom niet opgeleid als coach die de patiënt ondersteunt om tot gezond gedrag te komen.’

 

In 2012 begon Meijer als vaste waarnemer en maakte ze lange dagen. ’Ik kreeg zestienjarige meisjes die voor een abortus kwamen, moeders die geen Nederlands spreken, alle problemen van Amsterdam-Zuidoost kwamen voorbij. Daarnaast werkte ik een dagdeel in de week in de Vrouwengevangenis in Nieuwersluis.’ Bovendien begon ze haar eigen praktijk ‘BLOEM® Leefstijlbegeleiding’ en deed ze de postdoctorale opleiding ‘Integrative medicine en leefstijlgeneeskunde’. ‘Mensen houden zich ziek door hun eigen gedrag. Dat is allemaal wetenschappelijk aangetoond. De ‘BLOEM®’ bedacht ik tijdens mijn tweede zwangerschapsverlof. Het is een acroniem voor ‘Beweging’, ‘Lidmaatschappen’, ‘Ontspanning’, ‘Eten en drinken’ en ‘Motieven’. Om echt duurzaam je gedrag te veranderen, is het fijn om in een multidisciplinair team te werken, met bijvoorbeeld een fysiotherapeut, diëtiste en psycholoog.’

 

Voor een bloeiende gezondheid:  www.dokterbloemleefstijlkliniek.nl

 

In 2014 begon ze als huisarts in de mannengevangenis in Zutphen, waar ze vijf jaar lang spreekuur draaide. Ze leerde dat veel mensen geen informatie over goede voeding hebben. ‘Er was iemand die een suikerniveau van 20 had, torenhoog. Die bestelde per week zeven anderhalve liter flessen cola, die gingen allemaal op. Die man zei dat hij geen water lustte. Ik overtuigde hem ervan dat hij er onmiddellijk mee moest stoppen. Hij verving vervolgens de cola door water met zoetjes en citroensap. En knapte op. Je denkt dat iedereen wel weet dat elke dag groenten eten nodig is voor je vitaminen en mineralen. Hele bevolkingsgroepen weten dus niet dat dat essentieel is. Sommige mensen denken dat je er met worstjes, shoarmabroodjes en pizza’s ook wel komt.’

In 2018 maakte ze een nieuwe start met haar leefstijlconcept in Dokter BLOEM® Leefstijlkliniek. Ze besloot de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI) te gaan aanbieden, die vanaf 2019 in de basisverzekering zit. Leefstijlcoaches moeten daarvoor HBO-geschoold zijn en lid van deBeroepsvereniging voor Leefstijlcoaches Nederland (BLCN). ‘Leefstijlcoaches richten zich standaard op ‘beweging’, ‘eten en drinken’ en ‘ontspanning’. Motieven en lidmaatschappen zitten wel in die visie, maar nogal impliciet. Als je ze expliciet maakt en combineert met vragenlijsten, dan zorg je dat dit ook echt aandacht krijgt. Als je je nieuwe leefstijl wilt vasthouden en toch ongezonde keuzes maakt, doe je dat niet expres. Oorzaken zijn vaak onderbewuste neigingen en waar komen die vandaan? Dan kom je bij iemands motieven. Vaak zijn het kleine of grote trauma’s, en het niet goed kunnen ontspannen. Ze roken, hebben alcohol en suiker nodig om toch te kunnen ontspannen of zich te troosten. Onze opvoeding speelt ook een rol. Als we iets vieren stoppen we van alles in onze mond, als we troost nodig hebben ook. We zijn een soort zuigelingen.’

 

Huisartsen zaten niet echt op leefstijlbegeleiding te wachten, merkte Meijer, toen het moeite kostte de regionale zorggroep te overtuigen van het aanbieden van deze GLI. ‘De zorgverzekeraar wilde niet met individuele leefstijlcoaches afspraken maken, zij zouden zich moeten aansluiten bij de regionale zorggroep. Dan had de verzekeraar een loket, die het geld zou verdelen naar de leefstijlcoaches. De zorggroep wilde dat aanvankelijk niet, omdat ze niet waren opgetuigd voor ‘de leefstijlcoach’ als paramedisch beroep. Ik ben waarnemend huisarts én gecertificeerd leefstijlcoach en ik wilde met mijn team de GLI aanbieden. Daarom heb ik een plan geschreven voor deze leefstijlkliniek: je kunt het niet maken dat de interventie wel in de basisverzekering zit, maar dat de inwoners van Zutphen er geen gebruik van kunnen maken.’ En dat terwijl in de regio de risicogroep voor obesitas nog boven het landelijk gemiddelde ligt, betoogt Meijer: van de 49.000 inwoners is meer dan de helft te zwaar.

 

Uiteindelijk kocht de regionale zorggroep toch een systeem en konden de declaraties van de leefstijlcoaches worden ingediend. Na negen maanden waarin het team van Meijer niet van start kon. Sinds oktober 2019 biedt BLOEM® in overleg met de GGD, de regionale zorggroep en Zilveren Kruis het Slimmer-programma aan, inmiddels begeleidt het team acht groepen. Het traject bestaat uit een half jaar elke week een groepsbijeenkomst en daarna anderhalf jaar lang groepsgesprekken en coachingsgesprekken. Meijer: ‘In het eerste half jaar zitten we er bovenop om nieuw gedrag aan te leren. De volgende anderhalf jaar gaat om gedragsbehoud en daar zit de grote uitdaging.’

 

‘In de loop van het jaar komen er altijd feestdagen en verjaardagen voorbij. Dan merk je in wat voor een obesogene omgeving we zitten. In alle reclame gaat het steeds over koeken en suikerproducten. Suiker is extreem verslavend, je wordt er continu mee lekker gemaakt. Als ik het al lastig vind, hoe moet ik dan mijn deelnemers daarvan afkrijgen? Ze zijn vaak minder opgeleid, suikerverslaafd, met een BMI van 30 en insulineresistentie. De groep die ik begeleid is na een jaar nog steeds met zijn twaalven, met een gewichtsafname van 9 procent, wat neerkomt op 10 kilo. Een probleem is dat mensen het, na de intensieve begeleiding in het eerste half jaar, weer alleen moeten doen. Dan hebben ze nog anderhalf jaar om het vol te houden. Lukt je dat, dan ben je een hele sterke dame of meneer.’