‘What happens when you stop micro-managing’

Je begrijpt goed waarom zo’n filmpje het goed doet. Het paard is letterlijk vrij van zijn last, draagt veel minder gewicht en schiet als een speer naar voren. Toegeven: ik kan me met alle deelnemers aan de race identificeren; alle rollen ken ik uit mijn eigen loopbaan en organisatie. Het winnende paard, dat eindelijk los is van zijn beperkingen en al zijn energie kan richten op vooruitgang. Maar ook de andere ruiters, die net hun collega op de grond geworpen hebben zien worden en met verbazing toekijken hoe hun verwoede aansporingen hun paard alleen maar verder op achterstand brengt van die ene vrij galopperende geest. De racende paarden, die al die zweepslagen moeten incasseren van hun gefrustreerde ruiters, terwijl ze al zo hard rennen. En natuurlijk de afgeworpen ruiter, die verbouwereerd achterblijft en vraagt waar ze dit toch aan heeft verdiend.

Dynamiek van teamontwikkeling

Maar als ik uitzoom, herken ik vooral de dynamiek van teamontwikkeling als geheel. En het filmpje mist het belangrijkste gedeelte: alles wat gebeurt voor de start. Want goed leiderschap en teamontwikkeling begint met vooraf duidelijk communiceren waar je heen wil. Doelen, visies en missies opstellen: samen schetsen hoe de racebaan eruit ziet en wat er wacht aan de finish. En natuurlijk nog verder kijken. Na de finish komt een nieuwe uitdaging, een groter doel. Daarna, als het startschot eenmaal geklonken heeft, kan je nog maar beperkt bijsturen. Dan gaat het om vertrouwen: vertrouwen dat iedereen de baan kent en richting die eindstreep wil, maar dat ze dat doen met hun eigen vaardigheden, talenten en ook vanuit de kaders van hun persoonlijke levens. Want de race is niet alles. Er ligt nog een hele wereld buiten en je wilt juist dat jouw mensen die op een constructieve manier kunnen laten samenkomen.

Loslaten na de start

Daarom zet je juist van te voren samen parameters. Daardoor kan iedereen checken of ze nog op koers liggen. En misschien het moeilijkste: je ontwerpt vooraf ook veilige mogelijkheden om voor én tijdens de race de koers te bevragen. Want er wordt door iedereen vanuit het eigen perspectief zoveel kennis opgedaan: die expertise is waardevol. Misschien willen jullie daarna, met z’n alleen, de finish wel verschuiven. Of geheel anders definiëren. Dus zodra de boel in gang is gezet, betekent teamontwikkeling vanuit het perspectief van de manager vooral loslaten.

Uitzoomen naar het geheel

Voor een hamer wordt alles een spijker. Een vriend van mij werkt als onderzoeker op een universiteit: zijn leidinggevende ziet in iedereen een onderzoeksobject waarop vrijelijk hypotheses kunnen worden losgelaten. ‘Ach, dat zie je vaker bij mensen met een trauma zoals jij,’ sprak ze tegen een jongere collega, ‘die hebben overmatig veel interesse in psychologie.’ En voor een manager die niet uit kan zoomen naar de racebaan als geheel, maar alleen inzoomt op de racers zelf, wordt alles en iedereen iets dat gemanaged moet worden. Misschien zit iemand wel middenin een creatief proces, waardoor zij de hele eindstreep in nieuw perspectief kan zetten. Voor dat proces moet ruimte zijn.

En daarom heeft zich een nieuwe scène genesteld in mijn hoofd. De camera richt zich niet op de afgeworpen ruiter. Maar ik beeld me in hoe ze opkrabbelt, eerst misschien wat verbaasd, maar daarna rustig vanuit het zand toekijkt. Misschien wel met een glimlach. Hoe haar paard precies die race aflegt die zij zich als team zo vaak hebben voorgesteld, die ze samen hebben ontworpen, in kaart hebben gebracht. En hoe dat paard het óók op zijn eigen manier doet.

Over Poeya Mohtadili

Poeya Mohtadili (37) studeerde tandheelkunde aan de ACTA. Hij leidt de Satiscare Zorggroep (2012), een organisatie met vijf mondzorgpraktijken. In 2021 opende hij de Dante Tanden-praktijk op de Zorgboulevard in Rotterdam Zuid, een Lifestyle en Experience Center voor multidisciplinaire preventieve zorg aan jeugd en gezin. Lees ook: Poeya Mohtadili (Dante Tandartsen): ‘We zijn lifestylecoach, allang niet meer alleen tandarts’, 23 september 2021